Pod sloganom „Za sva vremena“ Republika Srpska danas slavi svoj 28. rođendan.
Za nepune tri decenije preživjela je ono što neke države nisu ni za tri vijeka – rat, poslijeratno nasilje međunarodnih vojnih snaga, smjene funkcionera i urušavanje ljudskih prava pojedinaca od strane OHR, prenošenje nadležnosti na nivo BiH, a sada su pred Republikom isto tako veliki izazovi: bijela kuga, masovni odliv stanovništva, životni standard građana, pokušaj osporavanja njenog imena, rođendana…
Međutim, što su politički pritisci bili jači pokazalo se da su građani tada još jače stajali iza ustavne pozicije i identiteta Republike Srpske. Kao tog 25. septembra 2016. kada ih je 99,8 odsto na referenumu reklo da 9. januar mora da ostane Dan Republike Srpske, bez obzira što je Ustavni sud BiH presudio drugačije.
Taj sud je još jednom proglasio 9. januar neustavnim, ali današnja svečanost u Banjaluci pokazaće da takva odluka ni na koji način nije uticala na proslavu rođendana Republike.
Foto: Siniša Pašalić/RAS Srbija
Predsjednia Željka Cvijanović
Prema programu proslave, predsjednica Željka Cvijanović će u 10 sati u Palati Republike dodijeliti odlikovanja zaslužnim institucijama i pojedincima, a tačno u podne Trgom Krajine proći će svečani defile sa brojnim učesnicima – od pripadnika policije do udruženja građana.
Očekuje se da i ovaj put najveću pažnju privuče „despot“, oklopno vozilo proizvedeno u bratunačkom Tehničkom remontu. Prototip „despota“ pojavio se u javnosti na istom mjestu tačno pije godinu dana, a do sada je TRB policiji Republike Srpske isporučio pet vozila.
Foto: Dejan Božić/RAS SrbijaSvečana jedinica MUP Srpske raport će predati predsjednici Republike Željki Cvijanović, a dosadašnja praksa je bila da defileu prisustvuje kompletan politički vrh RS, njeni predstavnici u institucijama BiH, kao i predstavnici Srbije i još nekih prijateljskih zemalja.
Nakon toga, u 14 sati, u sportskoj dvorani „Borik“ slijedi svečana akademija, a zvanicama je na pozivnicama preporučeno da se obuku u tamno odijelo ili svečanu uniformu. Akadamija, osim zvaničnog obraćanja političara, ima i umjetnični dio programa.
Foto: Siniša Pašalić/RAS Srbija
Od trenutka kada se Dan Republike Srpske slavi kao sekularni praznik, 9. januara se zvanično ne obilježava Krsna slava Republike Srpske, ali politička elita prisustvuje molitvi u hramu. I danas će u Sabornom hramu Hrista Spasitelja u Banjaluci patrijarh srpski Irinej predvoditi molitvu povodom Svetog Stefana, a u čast patrijarha Irineja, predsjednica Srpske Željka Cvijanović sinoć je priredila svečanu večeru u zgradi Vlade.
Proslava u Banjaluci samo je vrhunac obilježavanja Dana Republike Srpske, jer je 9. januar obilježen u svakoj lokalnoj zajednici, a u nekima od njih ulice i trgovi dobili su naziv 9. januar, što je bila inicijativa “EuroBlica”, koju je podržao tadašnji predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik.
Republika Srpska, koja se tada zvala Republika srpskog naroda Bosne i Hercegovine, osnovana je 9. januara 1992. odlukom Skupštine srpskog naroda. Dakle, proglašena je prije početka rata u BiH, kao politički odgovor na odluku o nezavisnosi tadašnje BiH od SFRJ.