Naprimjer, u porodici Petrovića bilo je normalno da se iz generacije u generaciju rađa i Petar, jer je ime preuzimano od oca, djeda, odnosno pradjeda, kaže Dragana Ljubojević
U skladu s narodnim predanjem, koristi se i izreka da ime ne može „nagrditi čovjeka“, već ga može krasiti ili kompromitovati samo njegovo djelo, odnosno nedjelo.
Lakše se pamte
Nije rijedak slučaj da u semberskim selima ili gradskim naseljima upoznate ljude čija imena i prezimena imaju istu osnovu. Tako se lakše pamte, a ponekad postanu i popularna u naselju u kome taj čovjek živi. Koliko je takvih ljudi ukupno teško je izbrojati, jer ni najnoviji softveri i tehnološka pomagala ne mogu baš tako lako da izvedu sve željene i zamišljene operacije. Nerijetko ćete u Semberiji čuti za ovakvo ime i prezime čovjeka: Pano Panić, Vaso Vasić, Luka Lukić, Jovo Jović, Pero Perić, Mićo Mićić i slično.
Šef Matične službe u Gradskoj upravi Bijeljina Dragana Ljubojević kaže da su se ranije u velikom broju slučajeva lična imena „nasljeđivala“ od baka i djedova. Slijedeći patronimiku ili matronimiku, nasljeđivanjem imena po ocu ili majci nastajala su i ova neobična, ustvari, sasvim obična imena.
– Tako je u porodici Petrovića bilo normalno da se iz generacije u generaciju rađa i Petar, jer je ime preuzimano od oca, djeda, odnosno pradjeda. Slično je bilo i sa ženskim imenima, koja su se nadijevala po imenima baka. Danas se taj običaj sve više gubi i ljudi posežu za modernim imenima, iako ima puno i onih koji se vraćaju tradiciji pa svojim sinovima i kćerkama daju stara, nekada popularna imena – kaže Dragana Ljubojević.
Prilikom ispitivanja porijekla stanovništva u Semberiji etnolog Radmila Kajmaković svojevremeno je primijetila da su čak i promjene prezimena bile uobičajena pojava.
Popis stanovništva
– Vrlo često sam čula da je doseljenik u matici imao drugo prezime, ali da njegovi potomci ne znaju kakvo je ono bilo. U prvom popisu stanovništva, izvršenom nakon austrougarske okupacije BiH, upisivana su prezimena najčešće po imenu oca, domaćina kuće. Neki su tada upisivali staro porodično prezime, a neki po porodičnom nadimku. Porodična prezimena su uglavnom održana do današnjih dana. Mnoge semberske porodice imaju još po jedno prezime, po kome su poznate u selu – navodi Radmila Kajmaković u etnološkoj monografiji „Semberija“.
Stari arhivi
Profesor Novak Mandić Studo iz Gacka otišao je korak dalje u traganju za porijeklom starih porodica, te je stigao sve do srednjeg vijeka i Dubrovačkog historijskog arhiva, Mletačkog arhiva, ali je zanimljive podatke o porijeklu porodica i karakterističnim ličnim imenima pronalazio i u Dečanskim hrisovuljama (darovnicama) te u poveljama srednjovjekovnih vladara, župana, knezova i vlastelina.
(avaz.ba)
