Danas je četvrtak, 22. jul, 203. dan 2021. Do kraja godine ima 162 dana.
356. p.n.e. – U Peli rođen Aleksandar Treći Veliki, Aleksandar Makedonski. Bio je makedonski kralj. Vladao je od 336. do 323. godine p.n.e. Kao makedonski kralj i hegemon Grka osvojio je veliko Persijsko carstvo i sa vojskom stigao do Indije. Aleksandar je namjeravao da udruži Makedonce i Persijance u jedan narod i time spriječi buduće sukobe. Poslije Aleksandrove smrti u 33. godini, njegovo veliko carstvo raspalo se u ratovima njegovih nasljednika. Za 13 godina, koliko je vladao, Aleksandar je stvorio dotad najveće carstvo u istoriji, koje se prostiralo od Makedonije do Indije. Posljedice njegovih osvajanja bile su dalekosežne. Veliko Persijsko carstvo prestalo je da postoji, osnivanjem gradova podstaknut je razvoj trgovine i ekonomije na velikom prostoru, od početka njegovih pohoda na Persiju od 334. p.n.e. računa se početak istorijskog razdoblja Helenizma. Aleksandar Makedonski ubraja se među najveće vojne stratege u istoriji, pa je mnogim vladarima i vojskovođama predstavljao životni uzor.
1456. – Hrišćanska vojska pod komandom erdeljskog vojvode Janoša Hunjadija, u srpskim narodnim pjesmama poznatog kao Sibinjanin Janko, u odlučujućoj bici – u kojoj su se posebno istakli srpski odredi – potukla Turke koji su opkolili Beograd. Preživjeli od oko 150.000 Turaka pod vođstvom sultana Mehmeda Drugog – Osvajača sutradan poslije bitke, u kojoj je ranjen i sam sultan, odustali su od opsade grada koji su, zajedno sa Srbima branili njemački, ugarski i poljski krstaši.
1739. – Turci porazili Austrijance kod Grocke i primorali ih da napuste Srbiju i Beograd. Beogradskim mirom 18. novembra 1739. Beograd i sva teritorija sjeverno od Zapadne Morave poslije 21 godine ponovo su pripali Otomanskom carstvu.
1784. – Rođen njemački astronom i matematičar Fridrih Vilhelm Besel, osnivač i prvi direktor Kenigsberške opservatorije, koji je izračunao putanju Halejeve komete i prvi utvrdio promjenljivost kretanja Sirijusa i Prokijusa i zaključio da je riječ o zvijezdama dvojnicima. Na osnovu geodetskih proračuna izveo je nove podatke o obliku i dimenzijama Zemlje. Usavršio je i neke matematičke metode u astronomiji.
1812. – U bici kod Salamanke u Španiji britanska vojska pod komandom feldmaršala Artura Velzlija Velingtona porazila francuske snage kojima je komandovao maršal Ogist Marmon.
1888. – Rođen američki mikrobiolog porijeklom ukrajinski Jevrejin Selman Ejbraham Vaksman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1952. Nagradu je dobio za pronalazak streptomicina, prvog antibiotika koji uspješno suzbija tuberkulozu. Pronašao je i neomicin. Napisao je autobiografiju “Moj život sa mikrobima”.
1898. – Rođen američki vajar Aleksander Sterling Kalder, negator klasičnog postupka. Rane skulpture imaju karakter duhovitih igračaka, a u prve apstraktne konstrukcije ugrađivao je male motore koji su ih pokretali. Docnije tvorevine – “mobile” – pokretala su vazdušna strujanja. Žičane konstrukcije labilnih spojeva s obojenim lisnatim završecima razvijao je u prostoru, ostvarujući poetičnu, pokretljivu veselu vegetaciju u gvožđu – promjenljivih ritmova i unutrašnjih odnosa. NJegov “mobil” ogromnih razmjera postavljen je 1958. ispred palate Uneska u Parizu. “Stabile” je fiksirao odnosom linija i ploha odmjerenih proporcija. Bavio se i ilustracijama, scenografijom, primijenjenom umjetnošću.
1917. – Aleksandar Fjodorovič Kerenski postao ruski premijer. Položaj izgubio zbacivanjem Privremene vlade 7. novembra 1917. /25. oktobra prema julijanskom kalendaru, tada važećem u Rusiji/, prvog dana Oktobarske revolucije. Iz Petrograda je pobjegao automobilom američkog poslanstva i 1918. je emigrirao.
1933. – Američki pilot Vili Post okončao prvi samostalni let oko Zemlje, koju je preletio za sedam dana, 18 časova i 49 minuta.
1934. – Američkog pljačkaša banaka i ubicu, “državnog neprijatelja broj jedan” DŽona Dilindžera u Čikagu su, poslije 13 mjeseci potjere, ubili agenti Federalnog istražnog biroa.
1941. – Oko 600 ustanika iz Drobnjaka i Uskoka u Drugom svjetskom ratu, u snažnom napadu na italijanske fašističke okupatorske snage, oslobodilo crnogorski gradić Šavnik.
1943. – Savezničke snage u Drugom svjetskom ratu oslobodile italijanski grad Palermo na ostrvu Sicilija.
1944. – U Lublinu u Drugom svjetskom ratu grupa poljskih političara, poslata iz SSSR, formirala Komitet narodnog oslobođenja, koji je Moskva priznala kao privremenu poljsku vladu nasuprot izbjegličkoj vladi u Londonu.
1972. – Sovjetska kosmička sonda “Venera 8” prva se meko spustila na površinu Venere, s koje je deset minuta, prije nego što su izgorjeli instrumenti, emitovala podatke.
1981. – Turski terorista Mehmet Ali Agdža osuđen na doživotnu robiju zbog pokušaja da ubije poglavara rimokatoličke crkve papu Jovana Pavla Drugog 13. maja 1981.
1991. – Predsjedništvo SFRJ naredilo razoružanje i demobilizaciju svih paravojnih jedinica u Hrvatskoj.
1992. – Najveći kolumbijski krijumčar droge Pablo Eskobar pobjegao iz zatvora.
1993. – Narodna skuština Republike Srpske na zasjedanju u Mrkonjić Gradu proglasila je nevažećim za srpski narod u bivšoj BiH sve odluke Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja BiH /ZAVNOBiH/ sa zasjedanja održanog 25. novembra 1943. godine u Mrkonjić Gradu.
1994. – Pozivajući se na ekonomsku krizu, predsjednik Rafael Kaldera suspendovao ustavna prava u Venecueli.
2003. – U iračkom gradu Mosulu američki vojnici ubili Udaja, Kusaja i Mustafu Huseina, sinove i unuka svrgnutog iračkog predsjednika Sadama Huseina.
2011. – U centru Osla i na ostrvu Utoja u terorističkom napadu Andres Brejvik ubio 77 osoba.
(Nezavisne)
