U petak, 2. avgusta, slavimo Svetog Iliju, izraelitskog proroka iz 9. vijeka prije nove ere, čije se ime pominje u Kuranu, Bibliji i Talmudu.
Po predanju, kada se on rodio, njegov otac Sabah je oko njega vidio anđele koji ga povijaju ognjem i hrane plamenom, što je dovelo do znamenja njegovog plamenog karaktera i sile ognjene.
Srbi su prelaskom u hrišćanstvo mnoge osobine starog boga Peruna prenijeli na Svetog Iliju, poput upravljanja munjama i gromovima.
Vjeruje se da bi sveti Ilija sve popalio i pobio samo kada bi znao da je njegov dan, ali mu sestra, Ognjena Marija, ne dopušta da to dozna.
Po narodnom vjerovanju, on vozi vatrena kola koja vuku četiri konja iz čijih nozdrva izbija plamen. Grmljavina je zapravo tutnjava njegovih kola kojima se vozio po nebu, pa se zato često na ikonama može vidjeti Sveti Ilija u vatrenim kolima kako ide ka nebu.
U Srbiji je Sveti Ilija bio slava vazduhoplovaca, međutim dolaskom komunista slava je prestala da se poštuje, ali 1992. godine ponovo postaje njihova slava. Svetkuje se u danu kada se mijenja vrijeme: do podne je ljeto, od podne jesen, zato se od njegovog dana više ne kupa u rijeci, piše “Crkveni kalendar”. Otuda i izreka: “Od Svetog Ilije sunce milije.”
Tri dana prije i tri poslije svetog Ilije, u narodu se zovu kresovi i tada žene ne peru košulje da se ne bi iskrzale.
Na svetog Iliju ne ulazi se u vinograde, a vjeruje se da tih dana ni orlovi vodu ne piju nego pište u vazduhu.
(ATV)
